Chọn loa - Chuyện không đơn giản

Trong tất cả các mắt xích của hệ thống âm thanh, loa là thiết bị có vẻ đơn giản, nhưng cũng là thiết bị nhiều “bí ẩn” nhất. Và có lẽ vì thế mà nhiều kỹ sư, nhiều nghệ nhân… đã dành cả cuộc đời mình “trăn trở” trong một lĩnh vực vừa mang tính khoa học, vừa có tính nghệ thuật, đó là chế tạo loa. Đối với người chơi âm thanh, đi chọn mua loa cũng vất vả không kém… Nghe nhìn Việt Nam sẽ cùng chúng ta các bạn bàn đôi điều về chủ đề này.

 Anat Reference Professional

TIÊU CHUẨN CHỌN LOA

Thực tế trên thị trường có vô số loa với giá cả và chất lượng khác nhau. Thông thường, giữa giá cả, tên tuổi và chất lượng âm thanh không phải lúc nào cũng có quan hệ thuận chiều. Nhiều bộ loa đắt tiền mà trình diễn lại rất…”ít tiền”. Ngược lại, có những loa khá tốt mà giá chỉ bằng một phần của những bộ loa đắt tiền ấy.

Vậy nên, khi bắt đầu cuộc hành trình đi tìm loa, bạn hãy chọn điểm xuất phát là các tạp chí về các sản phẩm nghe nhìn – nơi có những bài viết khá khách quan về chất lượng các loa. Kế đến là tham khảo các bạn bè có sự hiểu biết và kinh nghiệm chơi âm thanh nhiều năm… Sau đó, bạn lập danh sách các sản phẩm cảm thấy thực sự xứng đáng được quan tâm trên cơ sở nhu cầu và khả năng tài chính của bạn. Giờ đây, danh sách các “ứng viên” sẽ ngày càng ngắn gọn hơn, giúp bạn chọn lựa nhanh chóng và dễ dàng. Sự chọn lựa cẩn thận sẽ nhận được phần thưởng xứng đáng. Thậm chí bạn còn có thể mua được cặp loa hay hơn mức mà bạn nghĩ bạn có thể bỏ tiền ra mua được. Dưới đây là các tiêu chí bạn nên căn cứ khi chọn một sản phẩm loa.

Loa Usher S-520 -đôi loa bookshelf khá dễ nghe và có giá hợp lý

1. KÍCH CỠ, HÌNH THỨC, VÀ SỰ TƯƠNG THÍCH VỚI PHÒNG NGHE

Một số người thích kích thước loa phối hợp hài hòa với nội thất trong phòng. Ngược lại, có người lại muốn hệ thống hi-fi trở thành bộ phận trung tâm trong phòng và họ không quan tâm đến kích thước to hay nhỏ của loa. Hình thức loa cũng là yếu tố phải quan tâm. Một thùng loa xấu xí ắt sẽ gây phản cảm khi nó đứng bên cạnh những bộ đồ gỗ sang trọng. Nhiều cặp loa hi-end có kết cấu rất đẹp đã tôn thêm nét sang trọng trong ngôi nhà bạn của bạn. Tuy nhiên, những bộ loa đó thường khá đắt. Khá niệm loa “bookshelf” (loa đặt giá sách) chỉ dùng cho các cặp loa nhỏ, nhưng loa “giá sách” sẽ không bao giờ trình diễn được hết vẻ đẹp âm thanh vốn có khi bị đặt trên… giá sách! Nên đặt chúng trên kệ loa, bởi vị trí này giúp loa tạo ra âm hình đẹp và trong trẻo hơn.

2.TƯƠNG HỢP GIỮA LOA VÀ HỆ THỐNG DÀN.

Đầu tiên là độ nhạy của loa – tạm hiểu là độ lớn âm thanh mà loa có thể đưa ra với một mức công suất ampli nhất định. Độ nhạy của loa được đo bằng mức nén âm thanh từ khỏang cách 1m khi loa được cấp 1W công suất. Độ nhạy là yếu tố quan trọng trong việc đánh giá khả năng “kêu to” của loa ở mức công suất ampli nhất định (cần chú ý kêu to khác với kêu hay). Để phát một thanh áp 100dB, loa có độ nhạy 80dB đòi hỏi mức công suất là 100W. Loa có độ nhạy 95dB chỉ cần 3W là có thể đưa ra mức âm thanh như nhau! Độ nhạy cứ giảm 3dB thì ampli phải có mức công suất cao gấp đôi thì mới đưa ra được mức âm thanh tường tự. Chọn loa có độ nhạy trên 90dB sẽ dễ ghép với các ampli. Chơi ampli đèn SE công suất nhỏ thì cần loa độ nhạy cao.

Một yếu tố khác về điện tử mà bạn cần chú ý là trở kháng loa. Nếu trở kháng loa càng thấp thì yêu cầu đặt ra đối với ampli phải có trở kháng ra cũng thấp và công suất phải cao. Nếu bạn chọn loa trở kháng thấp, phải xem ampli công suất ở nhà mình có đủ sức kéo loa không.

Về nhạc tính, bạn nên chọn những loa có âm thanh càng tự nhiên càng tốt. Sẽ là sai lấm nếu đầu CD hoặc ampli của bạn nghe thiên sáng mà bạn lại cố tìm loa có âm thanh mềm hoặc “gần” trong dải tiếng treble.

Loa Acapella Triolon với độ nhạy 94dB, dễ dàng được kéo bởi âmpli đèn.

3. SỞ THÍCH NGHE NHẠC

Loa hòan hảo là loa chơi xuất sắc các thể lọai nhạc, từ thính phòng giao hưởng đến nhạc rock. Nhưng không phải lúc nào cũng có thể tìm được những cặp loa như vậy nên, tốt nhất, chúng ta hãy đưa ra các thứ hạng ưu tiên. Nếu bạn hay nghe nhạc hòa tấu nhẹ và phòng nghe nhỏ thì loa book-shelf là sự lựa chọn thông minh. Ngược lại, các người mê nhạc rock thì cần âm thanh có độ động lớn, độ mở tần số thấp cao và tiếng bass khỏe nên có thể chọn loa cột, loa lớn… Mỗi loa có thế mạnh và điểm yếu khác nhau. Tìm được loa hợp sở thích nghe nhạc của mình, bạn sẽ thưởng thức được màn trình diễn tốt nhất. Khi đi mua loa, hãy mang theo một vài chiếc CD có những thể lọai nhạc bạn ưa thích nhất để thử loa. Cặp loa nào đáp ứng tốt nhất là cặp loa bạn nên chọn mua về.

4.TÊN TUỔI VÀ THƯƠNG HIỆU

Nhìn chung, sản phẩm do những hãng chuyên sản xuất loa thường có chất lượng cao hơn các hãng sản xuất nhiều lọai thiết bị. Với các hãng “đa năng” này, đôi khi thiết kế loa chỉ là một việc lấp lỗ trống dây chuyền sản xuất. Lại có những tên tuổi nổi tiếng nhưng đã không còn khả năng cạnh tranh mạnh nữa. Không ít thương hiệu được được người tiêu dùng nghĩ rằng có đẳng cấp cao thì lại thuộc đòng kém chất lượng. Những công ty này hoằc đã từ bỏ mục tiêu chất lượng để chạy theo lợi nhuận, hoặc đã được những tập đòan đa quốc mua lại. Đây là những tập đoàn không mấy quan tâm đến chất lượng của sản phẩm mà chỉ muốn khai thác tính phổ cập của thương hiệu sẵn có.

Thương hiệu là quan trọng, nhưng đừng mất tiền chỉ vì thương hiệu, đây là lời khuên bổ ích nhất khi bạn đi mua bất kỳ sản phẩm gì, từ đầu đọc, ampli cho đến loa. Hãy bỏ qua thương hiệu, danh tiếng mà hãy nghỉ tới món đồ… nên chọn! Còn nếu khả năng thẩm âm của bạn vẫn chưa đủ đánh giá hay hoặc dở, thì tốn sức tốn tiền làm gì, hãy mua ngay một bộ dàn “All in One” và thế là… “cả nhà cùng vui”(!)

LÊN ĐƯỜNG MUA LOA

Giờ đã đến lúc bạn hãy đi ra ngòai và lắng nghe. Đây là công việc quan trọng nhất khi mua loa. Không nên mua loa ngay trong lần đầu tiên bạn đến một cửa hàng nào đó, mà hãy nghiên cứu thật kỹ, hãy so sánh lựa chọn một vài lần trước khi quyết định mua. Đừng vội vàng mua ngay chiếc loa đầu tiên mà bạn thấy thích. Dù thấy nó rất hay thì bạn cũng chưa khẳng định được nó hay như thế nào khi chưa so sánh với vài sản phẩm khác.

Hãy sử dụng niều đĩa nhạc thuộc các phong cách khác nhau để thẩm định loa. Điều quan trọng là các đĩa nhạc nay phải do chính bạn sưu tập và nghe nhiều lần. Các đĩa nhạc “xịn” mà các của hàng sưu tập để cho khách hàng nghe là những đĩa nêu bật được những phẩm chất đáng quý ở loa họ đang bán, và thường che khuất các nhược điểm của loa. Mục đích của họ là “phô diễn” sản phẩm dưới thứ “ánh sáng” lung linh nhất, huyền ảo nhất để chinh phục khách hàng mà thôi!

Một lời khuyên nữa là bạn hãy đi nghe loa vào lúc các cửa hàng đang vắng khách. Như vậy, bạn có thể nghe ít nhất một tiếng đồng hồ với mội sản phẩm. Một số cặp loa nghe rất cuốn hút trong phút ban đầu, nhưng sau đó, nó mất dần vẻ hấp dẫn lung linh. Các nhược điểm bắt đầu lộ diện trong qua trình bạn lắng nghe kỹ hơn. Và thời điểm mà bạn cảm thấy không còn lưu luyến gì với một cặp loa nào đó phải là lúc bạn còn trong của hàng, chứ không phải là tại ngôi nhà của bạn! Và đừng cố nghe quá hai bộ loa trong mỗi lần đến cửa hàng nào đó, bởi tai bạn sẽ bọ “bào hòa âm thanh”.
Một lưu ý nữa bạn nên quan tâm: liệu chất lượng của hệ thống dàn mà bạn đang nghe thử với loa có tương hệ thống ở nhà bạn không. Nhiều khi, bạn nghe loa ở cửa hàng thấy rất hay, khi mang về thì lại rất thất vọng, đó có thể là do chất lượng dàn của bạn quá trình chênh lệch với dàn tại cửa hàng. Tốt nhất là bạn nên nói với người bán loa phối hợp với các thiết bị gần với hệ thống hiện có ở nhà.

Tất nhiên, lý tưởng nhất là được kiểm nghiệm loa ở chính nhà mình. Bạn không phải chịu áp lực gì, có thể nghe bao lâu cũng được và như vậy, bạn cũng đánh giá được khả năng phối hợp với hệ thống ở nhà bạn chính xác hơn. Thẩm định tại tư gia cũng giúp bạn trả lời được nhiềi thắc mắc mà nghe ở cửa hàng bạn không thể tìm được ra lời giải đáp. Nhưng việc đưa ra tất cả các loa mà bạn muốn thẩm định về nà là điều không tưởng vì phần đa các cửa hàng không cho phép bạn làm điều đó, nên hãy dành cơ hội nghe thử tại nhà cho “ứng cử viên” xuất sắc nhất.

Theo Nghe Nhìn Việt Nam